Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) là gì? Dấu hiệu nhận biết

Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) là bệnh tâm lý có ảnh hưởng nguy hiểm đến cuộc sống của nhiều người. Vậy rối loạn ám ảnh cưỡng chế là gì?

Hội chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế ngày càng trở nên phổ biến, ảnh hưởng đến 2 -3% dân số trên thế giới. Vậy rối loạn ám ảnh cưỡng chế là gì và dấu hiệu nhận biết như thế nào? Hãy cùng Tùng Kingtech tìm hiểu chi tiết ngay tại bài viết dưới đây nhé

1 Rối loạn ám ảnh cưỡng chế là gì?

Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD) là hội chứng liên quan đến thần kinh, suy nghĩ của người mắc phải. Những người bị rối loạn ám ảnh cưỡng chế thường có những suy nghĩ, hành vi lặp lặp lại thường xuyên. Tuy những hành động đó không tác động nhiều lên sức khỏe người bệnh nhưng lại có thể gây nên các ảnh hưởng đến thói quen sinh hoạt và cản trở trong việc xây dựng các mối quan hệ xung quanh.

Rối loạn ám ảnh cưỡng chế là gì?

2 Nguyên nhân gây rối loạn ám ảnh cưỡng chế

Hiện nay vẫn chưa có nghiên cứu chính xác chỉ ra các nguyên nhân gây rối loạn ám ảnh cưỡng chế. Tuy nhiên bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế có thể được hình thành do những yếu tố sau đây:

• Thường xuyên thực hiện một hành động nào đó trong thời gian dài và hình thành nên thói quen không thay đổi.
• Sự thiếu hụt serotonin trong não bộ hoặc sự thay đổi của cơ thể. Bên cạnh đó, những trẻ em bị nhiễm liên cầu khuẩn tán huyết beta hay liên cầu nhóm A cũng sẽ dễ mắc phải chứng OCD hơn so với những đối tượng khác.
• Gia đình có người mắc phải hội chứng này.
• Những người nhạy cảm thường xuyên cảm thấy stress, căng thẳng.
• Phụ nữ mang thai hoặc sau khi sinh con cũng dễ bị mắc chứng OCD hơn so với người thông thường.
• Nguyên nhân gây rối loạn ám ảnh cưỡng chế

3Dấu hiệu nhận biết người mắc rối loạn ám ảnh cưỡng chế

Sau đây là một số dấu hiệu phổ biến ở người mắc phải chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế:

• Luôn muốn kiểm tra mọi thứ: Những người mắc OCD luôn cảm thấy không an tâm về mọi thứ xung quanh, thường có xu hướng kiểm tra thường xuyên và nhiều lần mới có thể yên tâm hơn.
• Rửa tay quá kỹ: Người bị OCD luôn cảm thấy tay mình có nhiều vi khuẩn, do đó họ luôn rửa tay, lau chùi sạch sẽ và cảm thấy sợ hãi khi tiếp xúc với mọi người vì sợ mầm bệnh lây lan.
• Ám ảnh con số: Người bị rối loạn ám ảnh cưỡng chế thường bị ám ảnh con số và cảm thấy lo lắng khi thấy những con số không may mắn. Bên cạnh đó họ cũng thường xuyên đếm số mục tiêu, số lượng công việc hay số người trong đám đông.
• Dọn nhà theo nguyên tắc: Họ luôn muốn ngôi nhà của mình ở trong trạng thái sạch sẽ và khi dọn dẹp nhà phải tuân theo một nguyên tắc riêng.
• Khả năng tổ chức tốt: Mặc dù mắc bệnh OCD nhưng đây là những người có khả năng sắp xếp công việc và tổ chức khá tốt. Họ thường tập trung vào từng chi tiết nhỏ nhất và có thể gây khó chịu cho nhiều người.
• Phóng đại vấn đề bạo lực: Những người mắc phải chứng OCD thường không dám tiếp xúc nơi quá nhiều người vì họ sợ bị bạo hành. Họ cũng thường xuyên sợ hãi khi làm sai điều gì đó, sợ bị bắt nạt,…
• Bị ám ảnh tình dục: Người bệnh OCD thường có những suy nghĩ ám ảnh về tình dục bất thường mặc dù bản thân người bệnh không hề muốn.
• Kỳ vọng về sự bảo đảm: Người mắc chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế thường không cảm thấy chắc chắn về quyết định của bản thân và luôn muốn có sự bảo đảm của người khác để cảm thấy an tâm hơn.
• Dằn vặt về các mối quan hệ xung quanh: Họ thường luôn lo sợ sẽ làm ảnh hưởng đến tâm lý của người khác, sợ người khác bị tổn thương và luôn muốn biết suy nghĩ của đối phương.
• Ghét soi gương: Những người mắc chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế thường mặc cảm về ngoại hình của mình. Do đó họ rất ghét soi gương vì nghĩ rằng bản thân mình không được đẹp.

Dấu hiệu nhận biết người mắc rối loạn ám ảnh cưỡng chế

4 Rối loạn ám ảnh cưỡng chế OCD có nguy hiểm không?

Theo các chuyên gia, hội chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế OCD thường không gây hại đến sức khỏe của người bệnh. Nhưng chúng có thể cản trở những sinh hoạt hằng ngày cũng như ảnh hưởng đến tâm lý của người bệnh, bao gồm:

• Làm ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa người bệnh với mọi người xung quanh.
• Tác động không tốt đến công việc, học tập.
• Dễ xảy ra những cuộc xung đột với mọi người.
• Có thể dẫn đến chứng trầm cảm và lo âu.
• Gây nên những thay đổi về tính cách, ngoại hình.
• Có thể có đời sống tình dục bất thường.

Rối loạn ám ảnh cưỡng chế OCD có nguy hiểm không?

5Phương pháp điều trị rối loạn ám ảnh cưỡng chế

Điều trị bằng liệu pháp tâm lý

Những liệu pháp tâm lý sẽ giúp người bệnh có thể thay đổi suy nghĩ cũng như hành động của bản thân. Hiện nay bệnh OCD thường được điều trị bằng 2 liệu pháp phổ biến bao gồm:

• Liệu pháp nhận thức: Giúp người bệnh nhận ra và đánh giá được hành động, suy nghĩ quá mức của mình và điều chỉnh lại cho phù hợp.
• Liệu pháp hành vi: Liệu pháp hành vi được chia làm 2 kỹ thuật chính. Trong đó, kỹ thuật thứ nhất là dùng các biện pháp chuyên môn để ngăn chặn người bệnh có những hành vi cưỡng chế. Kỹ thuật thứ hai là để người bệnh có thể tự bộc lộ suy nghĩ và giải tỏa bớt những căng thẳng, suy nghĩ trong đầu.

Điều trị bằng liệu pháp tâm lý

Điều trị bằng thuốc

Điều trị bằng thuốc sẽ không có tác dụng loại bỏ hoàn toàn chứng OCD ở người bệnh nhưng có thể giúp họ kiểm soát được một phần nhỏ tình trạng bệnh. Một số loại thuốc phổ biến mà bác sĩ sử dụng để điều trị cho người bệnh như clomipramine (anafranil), paroxetine (pexeva), fluoxetine (prozac), fluvoxamine (luvox CR), sertraline (zoloft).

Điều trị bằng thuốc

Sử dụng biện pháp tự cải thiện

Một trong những biện pháp được bác sĩ khuyến khích sử dụng đó là để bệnh nhân tự cải thiện. Sau đây là một số cách có thể áp dụng như:

• Thay đổi thói quen sinh hoạt lành mạnh, đi ngủ đúng giờ và ngủ đủ giấc.
• Ghi chép lại những hành động, suy nghĩ ám ảnh để tự ý thức nhận ra và khắc phục.
• Tâm sự thường xuyên với người thân để nhận được lời động viên.
• Thường xuyên tham gia các hoạt động cộng đồng, thiện nguyện.
• Xây dựng chế độ ăn uống và luyện tập thể dục lành mạnh.
• Sử dụng kết hợp các liệu pháp điều trị phù hợp.

Sử dụng biện pháp tự cải thiện

Bài viết trên đây Tùng Kingtech đã cùng các bạn tìm hiểu chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế cũng như những biện pháp hỗ trợ điều trị hiệu quả. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ có thể giúp bạn tìm ra phương pháp điều trị thích hợp cho những người thân của mình đang mắc bệnh.

Nguồn: Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec

Mua rau củ tươi ngon, đảm bảo chất lượng tại Tùng Kingtech: